Loading…

ਇਹ ਬਾਣੀ ਮਹਾ ਪੁਰਖ ਕੀ ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਹੋਇ

ਲੋਗੁ ਜਾਨੈ ਇਹੁ ਗੀਤੁ ਹੈ ਇਹੁ ਤਉ ਬ੍ਰਹਮ ਬੀਚਾਰ

ਟਕਸਾਲ

ਟਕਸਾਲ ਦਾ ਸ਼ਬਦੀ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਾਠਸ਼ਾਲਾ, ਸਕੂਲ, ਵਿਦਿਆਲਾ। ਗੁਰਮਤਿ ਉਪਦੇਸ਼ ਹੈ ਕੇ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਟ/ਹਿਰਦੇ ਅੰਦਰ ਨਾਮ (ਗਿਆਨ/ਸੋਝੀ) ਦੀ ਟਕਸਾਲ ਸਜਾਉਣੀ ਹੈ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਬਦ ਹੈ “ਘੜੀਐ ਸਬਦੁ ਸਚੀ ਟਕਸਾਲ॥” ਸੱਚ ਦਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਸਦੀਵ ਰਹਣ ਵਾਲਾ ਜੋ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਖਰਦਾ, ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬਦਲਦਾ। ਬਾਕੀ ਜਗ ਰਚਨਾ ਨੂੰ ਗੁਰਮਤਿ ਨੇ […]

ਸੰਤੋਖ

ਸੰਤੋਖ ਦਾ ਸ਼ਬਦੀ ਅਰਥ ਹੈ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ( satisfaction)। ਸ੍ਰਿਸਟੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਜੀਵ ਇਨਸਾਨ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸੰਤੋਖ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਤਭੁਜ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਜੀਵ ਜਿਵੇਂ ਪੇੜ ਪੌਦੇ ਆਪਣੀ ਜਗਹ ਤੇ ਖੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਅਕਾਲ ਦਾ ਹੁਕਮ ਹੋਇਆ ਮੀਂਹ ਪਿਆ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹਰਿਆ ਹੋ ਗਿਆ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਵੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ। ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ […]

ਗੁਰੂ ਦੀ ਅਦਬ

ਗੁਰੂ ਦੀ ਅਦਬ ਕੀ ਹੈ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ? ਗੁਰੂ ਕੌਣ ਹੈ ਤੇ ਕਿਸ ਕਿਸ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦਾ ਪਤਾ ਹੈ? ਗੁਰੂ ਕਿਸਦਾ ਹੈ ਤੇ ਗੁਰੂ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਕੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਕਰਾਂ ਕੇ ਗੁਰੂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਵੇ? ਅਸੀਂ ਬੇਅਦਬੀ ਬਾਰੇ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਬੇਅਦਬੀ ਹੈ ਕੀ? ਬੇਅਦਬੀ ਦਾ ਮਸਲਾ ਬਹੁਤ ਘੰਭੀਰ ਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਮਸਲਾ ਹੈ। […]

ਗੁਰੂ ਬਨਾਮ ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆਂ ਦਾ ਆਦੇਸ਼

ਅੱਜ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਬਿਧਾ ਬਹੁਤ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਧੜੇਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਵੱਖ ਵੱਖ ਮਰਿਆਦਾ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਵੱਖ ਵੱਖ ਆਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਹੇ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ। ਕੋਈ ਆਖਦਾ ਮਾਸ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ, ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਰੋਕਦਾ। ਕੋਈ ਆਖਦਾ ਪੰਜ ਬਾਣੀਆਂ ਦਾ ਨਿਤਨੇਮ ਹੈ, ਕੋਈ ੭ ਦੱਸਦਾ। ਕੋਈ ਕਕਾਰ ਕੇਸ ਕੰਘਾ, ਕੜਾ, ਕਿਰਪਾਨ ਤੇ ਕਛਿਹਰਾ ਦੱਸ ਰਹਿਆ […]

ਅਖੰਡ ਅਤੇ ਸਹਜ

ਅਖੰਡ ਕੀਰਤਨ, ਅਖੰਡ ਪਾਠ, ਸਹਜ ਪਾਠ ਅਤੇ ਸਹਜ ਧਾਰੀ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਕਈ ਲ਼ਫ਼ਜ਼ ਸਿੱਖ ਆਮ ਵਰਤੋ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਕੇਸ ਨਾ ਹੋਣ ਜਾਂ ਕੋਈ ਕੇਸ ਕੱਟਦਾ ਹੋਵੇ ਉਸਨੂੰ ਸਹਜ ਧਾਰੀ ਆਖ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਮਤਿ ਅਖੰਡ ਕਿਸਨੂੰ ਆਖਦੀ ਅਤੇ ਸਹਜ ਕੀ ਹੈ ਇਹ ਕਦੇ ਗੁਰਮਤਿ ਤੋਂ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਪਈ ਕਿਸੇ […]

ਰੋਗ ਅਤੇ ਔਸ਼ਧੀ

ਹਾਡ ਮਾਸ ਦੇ ਬਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਰੋਗ ਤੇ ਮਨ ਦੇ ਰੋਗ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਦੇ ਰੋਗ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਦਵਾਖਾਨੇ ਖੋਲੇ ਸੀ ਪਰ ਅੱਜ ਪਖੰਡੀਆਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਗੁਰੂਆਂ ਦਾ ਨਾਮ ਵਰਤ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਰਾਹੇ ਹੀ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਪਖੰਡ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਨੇ। ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ […]

ਉਦਮ

ਉਦਮੁ ਦਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਕੋਸ਼ਿਸ਼। ਗੁਰਮਤਿ ਅਨੁਸਾਰ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸੋਚ ਹੀ ਉਦਮ ਹੈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਜਤਨ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਉਦਮ/ਜਤਨ ਨਿਤ ਕਰਦਾ। ਮਾਇਆ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ। ਵਿਕਾਰਾਂ ਕਾਰਣ। ਵਿਕਾਰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਉਠਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਹਨ। ਬਿਅੰਤ ਹਨ। ਅਨੇਕਾਂ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਕੇ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕੇ ਸੋਚਣ ਨਾਲ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਗੁਰਮਤਿ ਕਰਮ (ਕੰਮ/ਕੋਸ਼ਿਸ਼) ਦੀ […]

Death ਮਰਨਾ ਕੀ ਹੈ

ਅਬ ਕੈਸੇ ਮਰਉ ਮਰਨ ਮਨ ਮਾਨਿਆ॥ ਮਰਿ ਮਰਿ ਜਾਤੇ ਜਿਨ ਰਾਮ ਨ ਜਾਨਿਆ।। ਘਟ ਅੰਦਰਲੀ ਜੋਤ ਦਾ ਮਰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ “ਅੰਡਜ ਜੇਰਜ ਸੇਤਜ ਉਤਭੁਜ ਘਟਿ ਘਟਿ ਜੋਤਿ ਸਮਾਣੀ ॥” ਹਰ ਜੀਵ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਅੰਡੇ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ, ਜਰਾਸੀਮ ਹੋਵੇ, ਭਾਵੇਂ ਮਾਤ ਗਰਬ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਜਮੀਨ ਤੋਂ ਉਗਣ ਵਾਲੇ ਪੇੜ ਪੌਧੇ ਹੋਣ ਸਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ […]

ਗੁਰਮਤਿ ਵਿੱਚ ਬਿਬੇਕ ਦੇ ਅਰਥ ਕੀ ਹਨ?

ਅੱਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬੇਬੇਕ ਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਮਤਿ ਬਿਬੇਕ ਕਿਸਨੂੰ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਇਹ ਵੇਖਾਂਗੇ ਉਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਮ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਬਿਬੇਕੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਕਿਸਾ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚਲਾ ਬਿਬੇਕ ਵੀ ਸਮਝਾਂਗੇ। ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗਲ ਹੈ ਇੱਕ ਕੀਰਤਨੀ ਜੱਥਾ ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਆਇਆ। ਅਸੀਂ ਬੜੇ ਮਾਣ ਨਾਲ, ਚਾ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਲੈਕੇ ਆਏ। […]

ਚੰਡੀ ਅਤੇ ਕਾਲਕਾ

ਅਤਦਿ ਅਪਾਰ ਅਲੇਖ ਅਨੰਤ ਅਕਾਲ ਅਭੇਖ ਅਲਖ ਅਨਾਸਾ ॥ ਪਿਹਲੀ ਪੰਕਤੀ, ਚੰਡੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਜਿਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸਮਝ ਕੇ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕੇ ਨਾ ਇਹ ਦੇਵੀ ਦੀ ਗਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਨਾ ਤਲਵਾਰ ਦੀ। ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ ਕੇ ਇਸਨੂੰ ਅਪਾਰ ਕਹਿਆ ਹੈ। ਅਲੇਖ – ਜਿਸਨੇ ਲੇਖਾ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ। ਅਨੰਤ – ਜਿਸਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਰਬਲੋਹ […]