ਨਿਰਾਕਾਰ ਕੌਣ ਹੈ? ਅਕਾਲ ਕੌਣ ਹੈ? ਕਿੱਥੇ ਵੱਸਦਾ ਹੈ? ਸਬਦ ਤੇ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਕਾਲ ਨੂੰ ਨਿਰਾਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ ਅਕਾਲ। ਸਾਡੀ ਬੁੱਧ ਇਹ ਸੋਚ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ ਕੇ ਕੋਈ ਐਸਾ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਹਾਡ ਮਾਸ ਦਾ ਸਰੀਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਣਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਕੰਨ, ਹੱਥ, […]
ਸਿੱਖ ਕਹੌਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ ਜਾਤ ਪਾਤ, ਊਚ ਨੀਚ ਦਾ ਕੂੜ ਭਰਿਆ ਪਿਆ। ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਹੈ ਕੇ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਕੋਈ ਭੇਦ ਭਾਵ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਫਿਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖ ਕਹਾਉਣ ਤੋ ਬਾਦ ਵੀ ਗੁਰਮਤਿ ਦਾ ਫੁਰਮਾਨ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ। ਕਈ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਅੱਜ ਵੀ ਬਾਟੇ ਵੱਖਰੇ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਜੱਟਾਂ ਦਾ […]
ਜੀਵ ਦਾ ਆਕਾਰ ਇਕ ਮਾਇਆ ਦਾ ਬਣਿਆ ਸਰੀਰ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜਾ ਹੈ ਉਸਦੇ ਬੁੱਧ ਦਾ ਆਕਾਰ। ਮਾਇਆ ਦਾ ਬਣਿਆ ਸਰੀਰ ਰੋਟੀ ਪਾਣੀ ਅੰਨ ਆਦੀ ਖਾਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਦੂਜਾ ਬੁੱਧ ਦਾ ਆਕਾਰ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਸੋਝੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਮਤਿ ਆਖਦੀ “ਦੇਹੀ ਗੁਪਤ ਬਿਦੇਹੀ ਦੀਸੈ॥”। ਬਿਦੇਹੀ ਹੈ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਬਾਹਰਲਾ ਹਾਡ ਮਾਸ ਦਾ […]
ਗੁਰਮੁਖ ਲਈ ਦੁਨਿਆਵੀ ਵਡਿਆਈ ਦੀ ਕੋਈ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ। ਗੁਰਮੁਖ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਮੁਖ ਰੱਖਦਾ ਤੇ ਵਡਿਆਈ ਉਦੋਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਨਾਮ (ਸੋਝੀ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤੇ ਭਗਤਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਡਿਆਈ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਗੁਰਮੁਖ ਕੇਵਲ ਨਾਮ (ਸੋਝੀ/ਗਿਆਨ) ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ “ਸੁਣੀ ਅਰਦਾਸਿ ਸੁਆਮੀ ਮੇਰੈ ਸਰਬ ਕਲਾ ਬਣਿ ਆਈ॥ ਪ੍ਰਗਟ ਭਈ ਸਗਲੇ […]
ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਧਿਆਨ ਲੌਣ ਨਾਲ ਸੁੰਨ ਸਮਾਧ ਲਗਦੀ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਗੁਫਾ ਜਾਂ ਭੋਰੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਸੁੰਨ ਸਮਾਧ ਜਾਂ ਸਹਜ ਸਮਾਧ ਲਗਦੀ। ਬਾਣੀ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਵਿਚਾਰੀਏ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਇਹ ਭਗਤ ਦੀ ਉਸ ਅਵਸਥਾ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਜਦੋਂ ਭਗਤ ਨੂੰ ਨਾਮ (ਸੋਝੀ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤੇ ਪਰਮੇਸਰ ਦੇ […]
ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਖੰਡ, ਸਰਮ ਖੰਡ, ਕਰਮ ਖੰਡ, ਗਿਆਨ ਖੰਡ, ਸੱਚ ਖੰਡ ਦੀ ਗਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਖੰਡ ਦਾ ਸ਼ਬਦੀ ਅਰਥ ਟੀਕਿਆਂ ਨੇ ਟੁਕੜਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੇ ਖੰਡ ਦਾ ਅਰਥ ਟੁਕੜਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ “ਸਚ ਖੰਡਿ ਵਸੈ ਨਿਰੰਕਾਰੁ॥” ਦਾ ਅਰਥ ਕਰਦਿਆਂ ਭੁਲੇਖਾ ਲਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕੇ ਨਿਰੰਕਾਰ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਸੱਚ ਨਾਮ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਾਂ […]
ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਕਾਰ ਸਮਝਾਏ ਹਨ ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਣਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਕਾਮ। ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਚਲ ਰਹੇ ਕਈ ਭਰਮਾਂ ਕਾਰਣ ਲੋਗ ਇਸਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਬਣੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਆਹ ਨਾ ਕਰਾਵੇ ਉਸਨੂੰ ਬਿਹੰਗਮ ਆਖ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵੀਰ ਭੈਣ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕੇ ਵਿਆਹ […]
ਗੁਰਬਾਣੀ ਨਿਰਾਕਾਰ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਨਿਰਾਕਾਰ ਅਕਾਲ ਮੂਰਤ ਜਿਸਦਾ ਰੂਪ ਰੰਗ ਨਹੀਂ, ਜੋ ਮਾਇਆ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਈ ਸ਼ਰਧਾਵਾਨ ਸਿੱਖ ਨਾਸਮਝੀ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂਘਰ ਪੋਥੀ ਦੇ ਪੀੜ੍ਹੇ ਘੁੱਟਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਬਾਰ ਬਾਰ ਪੋਥੀ ਨੂੰ ਮੱਥਾ ਟੇਕ ਕੇ ਹੀ ਖੁਸ਼ ਹੋਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ। ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਭਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੇ […]
ਅੱਜ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਕੁੱਝ ਐਸੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ ਕੇ ਕੋਈ ਵੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਗਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਅਸੀਂ ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਗਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਸੁਣ ਰਹੇ ਹਾਂ ਪਰ ਸਮਝਦੇ ਨਹੀਂ। ਜਾਂ ਤਾਂ ਇਤਿਹਾਸ, ਜਾਂ ਫੇਰ ਆਦਿ ਬਾਣੀ ਤੇ ਦਸਮ ਬਾਣੀ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਦੂਜੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਤੋ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਗਰ ਲੌਣ ਲਈ ਕੁਝ ਵੀ […]
ਆਦਿ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਅੱਧਕ (ੱ) ਦੀ ਵਰਤੋ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋ ਦਸਮ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਣ ਅਖਰ ਅਰਥ ਨਾ ਖਰਣ ਵਾਲਾ ਸਦੀਵ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਅੱਖਰ (letter/ alphabet/ character) ਦੇ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹੀ ਗਲ ਦਾ ਭਾਵ ਸਮਝਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਗੁਰਮਤਿ ਤੱਤ ਗਿਆਨ ਦੀ ਸੋਝੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਪਤਾ […]