ਸਿੱਖ ਦਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲਾ, ਗੁਰਸਿੱਖ ਦਾ ਅਰਥ ਗੁਰ (ਗੁਣਾਂ) ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈਣ ਵਾਲਾ। ਗਿਆਨੀ ਜੋ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕਰੇ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਵੇ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਣਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਸਕੇ “ਗੁਣ ਵੀਚਾਰੇ ਗਿਆਨੀ ਸੋਇ॥ ਗੁਣ ਮਹਿ ਗਿਆਨੁ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ॥ ਗੁਣਦਾਤਾ ਵਿਰਲਾ ਸੰਸਾਰਿ॥ ਸਾਚੀ ਕਰਣੀ ਗੁਰ ਵੀਚਾਰਿ॥”। ਸਿੱਖ ਦਾ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣਾ ਗੁਰਮਤਿ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈਣਾ […]
1) ਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਕਿ “ਊਹਾਂ ਤਉ ਜਾਈਐ ਜਉ ਈਹਾਂ ਨ ਹੋਇ“ ਜਾਂ “ਤੀਰਥਿ ਨਾਵਣ ਜਾਉ ਤੀਰਥੁ ਨਾਮੁ ਹੈ॥ ਤੀਰਥੁ ਸਬਦ ਬੀਚਾਰੁ ਅੰਤਰਿ ਗਿਆਨੁ ਹੈ॥“ ਤਾਂ ਉਹ ਤੀਰਥਾਂ ‘ਤੇ ਜਾਣੋ ਹਟ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਚਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ । 2) ਜੇ ਲੋਕਾ ਨੂੰ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਗੁਰਬਾਣੀ ਭਾਣਾ ਮੰਨਣ […]
ਜਗੁ ਬੰਦੀ ਮੁਕਤੇ ਹਉ ਮਾਰੀ॥ ਜਗਿ ਗਿਆਨੀ ਵਿਰਲਾ ਆਚਾਰੀ॥ ਜਗਿ ਪੰਡਿਤੁ ਵਿਰਲਾ ਵੀਚਾਰੀ॥ ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਭੇਟੇ ਸਭ ਫਿਰੈ ਅਹੰਕਾਰੀ॥੬॥( ਮ ੧, ਰਾਗੁ ਆਸਾ, ੪੧੩) ਹਉਮੈ ਦਾ ਬੰਧਨ ਹੈ ਹਉਮੈ ਮਾਰ ਕੇ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਦੀ ਗਲ ਹੁੰਦੀ। ਨਾਨਕ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਨੇ ਤਾਂ ਇਹੀ ਕਹਿਆ। ਗਈ ਬਹੋੜੁ ਬੰਦੀ ਛੋੜੁ ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਦੁਖਦਾਰੀ॥ ਕਰਮੁ ਨ ਜਾਣਾ ਧਰਮੁ ਨ ਜਾਣਾ ਲੋਭੀ […]
ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਸਿੱਖ ਨੇ ਜੋ ਮਾਇਆ ਦੀਆਂ ਅਰਦਾਸਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕੇ ਗੁਰੂ ਕੋਈ ਏ ਟੀ ਐਮ ਹੈ ੫ ਡਾਲਰ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਕਰੋ ਤੇ ੫ ਮਿਲਿਅਨ ਦਾ ਘਰ ਲੈ ਲਵੋ। ਮੇਰੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਗਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਤੇ ਉਹਨਾਂ “ਜੋ ਮਾਗਹਿ ਠਾਕੁਰ ਅਪੁਨੇ ਤੇ ਸੋਈ ਸੋਈ ਦੇਵੈ॥” ਮ ੫ ਦੀ ਬਾਣੀ ਭੇਜੀ। ਇੱਕ […]
ਸਨਾਤਨ ਮਤਿ ਚਾਰ ਪਦਾਰਥਾਂ “ਧਰਮ, ਅਰਥ, ਕਾਮ, ਮੋਖ” ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਗਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਜ ਕੋਲ ਆਕੇ ਵੀ ਲੋਗ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜ ਆਖਦੇ “ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ ਕਹੈ ਸਭੁ ਕੋਈ॥ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਸਾਸਤ ਪੰਡਿਤ ਮੁਖਿ ਸੋਈ॥ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਅਰਥੁ ਬੀਚਾਰੁ ਨ ਪਾਇਆ॥” ਅਤੇ ਆਖਦੇ ਬਈ ਇਹ ਪਦਾਰਥ ਤਾਂ ਤੂੰ ਲੈਕੇ ਹੀ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆਂ ਹੈਂ “ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ […]
ਆਜੁ ਨਾਮੇ ਬੀਠਲੁ ਦੇਖਿਆ ਮੂਰਖ ਕੋ ਸਮਝਾਊ ਰੇ॥ ਰਹਾਉ॥ ਪਾਂਡੇ ਤੁਮਰੀ ਗਾਇਤ੍ਰੀ ਲੋਧੇ ਕਾ ਖੇਤੁ ਖਾਤੀ ਥੀ॥ ਲੈ ਕਰਿ ਠੇਗਾ ਟਗਰੀ ਤੋਰੀ ਲਾਂਗਤ ਲਾਂਗਤ ਜਾਤੀ ਥੀ॥੧॥ ਪਾਂਡੇ ਤੁਮਰਾ ਮਹਾਦੇਉ ਧਉਲੇ ਬਲਦ ਚੜਿਆ ਆਵਤੁ ਦੇਖਿਆ ਥਾ॥ ਮੋਦੀ ਕੇ ਘਰ ਖਾਣਾ ਪਾਕਾ ਵਾ ਕਾ ਲੜਕਾ ਮਾਰਿਆ ਥਾ॥੨॥ ਪਾਂਡੇ ਤੁਮਰਾ ਰਾਮਚੰਦੁ ਸੋ ਭੀ ਆਵਤੁ ਦੇਖਿਆ ਥਾ॥ ਰਾਵਨ ਸੇਤੀ […]
ਨਾਮ ਦੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਅਰਥ ਸਪਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਹੈ “ਹੁਕਮ”, “ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੋਝੀ” (awareness)। ਆਦਿ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ “ਤਿਨ ਕੇ ਨਾਮ ਅਨੇਕ ਅਨੰਤ॥”, “ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਅਨੇਕਾ ਰੂਪ ਅਨਤਾ ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਹੀ ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਕੇਤੇ॥੧॥” ਅਤੇ ਦਸਮ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪਰਮੇਸਰ ਨੂੰ “ਨਮਸਤੰ ਅਨਾਮੰ॥” ਕਹ ਕੇ ਸਿੱਧ ਕਰਤਾ ਕੇ ਪਰਮੇਸਰ (ਅਕਾਲ) ਹੁਕਮ ਤੋਂ […]
ਪਸਚਮ ਦੁਆਰੇ ਕੀ ਸਿਲ ਓੜ॥ ਤਿਹ ਸਿਲ ਊਪਰਿ ਖਿੜਕੀ ਅਉਰ॥ ਖਿੜਕੀ ਊਪਰਿ ਦਸਵਾ ਦੁਆਰੁ॥ ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਤਾ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰੁ॥(੧੧੫੯) ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਇਸ ਸਬਦ ਵਿੱਚ ਸਿਵ ਕੀ ਪੁਰੀ, ਦਸਵਾ ਦੁਆਰ, ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਰਾਮ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਬਦ ਰਾਹੀ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਉ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਹੁਣ ਪਹਿਲਾ ਸਵਾਲ, […]
ਧੰਨਾ॥੬੯੫॥ ਗੋਪਾਲ ਤੇਰਾ ਆਰਤਾ॥ ਗੋ (ਸੁਰਤ ਬੁੱਧੀ) ਪਾਲ (ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਵਾਲਾ ) “ਗੋਪਾਲ “। ਗੋਪਾਲ, ਤੇਰਾ ਆ ਰਤਾ। ਹੇ ਗੋਪਾਲ, ਮੈ ਤੇਰੇ ਦਰ ਤੇ ਆ ਗਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਹੜੇ ਰੰਗ ਵਿਚ, ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨ ਤੱਤ ਗਿਆਨ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿਚ। ਜੋ ਜਨ ਤੁਮਰੀ ਭਗਤਿ ਕਰੰਤੇ ਤਿਨ ਕੇ ਕਾਜ ਸਵਾਰਤਾ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥ ਹੇ ਗੋਪਾਲ, […]
ਸੰਸਾਰੁ ਸਮੁੰਦੇ ਤਾਰਿ ਗੋਬਿੰਦੇ॥ਤਾਰਿ ਲੈ ਬਾਪ ਬੀਠੁਲਾ॥ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀਆ ਇਹਨਾ ਪੰਗਤੀਆ ਵਿਚ ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਜੀ ਫ਼ੁਰਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੇ ਮੇਰੇ ਗੋਬਿੰਦ ਪਿਤਾ, ਸੰਸਾਰ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਤਰਾ ਹੈ। ਜਿਵੈ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀਆ ਉੱਚੀਆ ਉੱਚੀਆ ਲਹਿਰਾ ਛੱਲਾ ਉਠਦੀਆ ਹਨ। ਤੇ ਉਹ ਉੱਚੀਆ ਉੱਚੀਆ ਪਾਣੀ ਦੀਆ ਲਹਿਰਾ ਛੱਲਾ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਜਹਾਜ, ਕਿਸਤੀਆ, ਬੇੜਿਆ, ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ […]